ΕΤΣΙ ΜΑΣ ΒΛΕΠΕΙ ΕΝΑΣ ΤΡΙΤΟΣ

Η κοινωνία μας από τα ματιά ενός “ξένου”. Μου κάνουν εντύπωση όσα αγνοούμε για τον εαυτό μας, τους γύρω μας, την ίδια την κοινωνία μας. Έχει σκεφτεί ποτέ κανείς, ποιοί είμαστε πραγματικά; Αισθάνεται κάνεις ότι γνωρίζει τι συμβαίνει τριγύρω; Νομίζουμε συνήθως περισσότερα από όσα μας επιτρέπεται.

Παρατηρώ συχνά τα όρια που έχει η κοινωνία μας κι αυτά δεν έχουν συνοχή, δεν έχουν μέτρο.

Είμαστε περήφανοι γιατί ως κλειστή κοινωνία και μικρή χώρα, διατηρούμε στενούς τους οικογενειακούς δεσμούς. Συγκριτικά πάντα με άλλα παραδείγματα. Με άλλους λαούς. Έχουμε πολλά πτυχία. Ίσως γι’ αυτό έχουμε και ανεργία αφού έχουμε πολλά από τα ίδια.

Πρόσφατα είχα μια συνομιλία με έναν φοιτητή στην Κύπρο που ήρθε από χώρα που στην τηλεόραση θα την ονόμαζαν “τριτοκοσμική”. Ζει περίπου δύο χρόνια στην Κύπρο και ένα μέρος της ακαδημαϊκής του εργασίας είναι η αναφορά στην τοπική κοινωνία (βλέπε: εμάς) ως εργαλείο ανάλυσης. Αν μπορούσα να το θέσω κάπως έτσι. Να παρατηρήσει εμάς.

Στη συζήτηση που είχαμε, δεν βγάλαμε συμπεράσματα. Ανταλλάξαμε μόνο απόψεις γιατί εκείνος είχε ήδη κάνει τις δικές του διαπιστώσεις κι εγώ του παρείχα διάφορες πληροφορίες που θα τον βοηθούσαν να γεμίσει τα κενά των σκέψεων του. Μερικές πληροφορίες που του έδωσα ήταν σχετικά με την ιστορία του νησιού, τις πολιτικές, τα αθλητικά, τις κοινωνικές τάσεις. Για το τελευταίο δεν είχε πολλά να μάθει, τα κατάλαβε πρώτος.

Τί μου είπε;

Ότι είμαστε ρατσιστές. Πηγαίνουμε να σπουδάσουμε στο εξωτερικό για να επιστρέψουμε και να θεωρούμε τους μαύρους ως λερωμένους. Πάμε να σπουδάσουμε κάτι που δεν έχουμε ιδέα τι είναι αλλά ακούσαμε ότι βγάζει λεφτά και θα βρούμε σίγουρα δουλειά με αυτό.

Φταίει το σύστημα σε όλο αυτό, το εκπαιδευτικό που δεν προετοιμάζει με λογική τους νέους ή να τους πει ότι αν γίνουν καθηγητές αντί κηπουροί, θα βρουν δουλειά στα γεράματα. Ένα σύστημα που δεν εμπνέει την παραγωγή γιατί όλα εξαρτώνται από τις επαφές και το “μέσο” που έχεις στη δημόσια υπηρεσία. Μια τακτική του “κρύψε να περάσουμε”.

Τη στιγμή που η στρατηγική θέση του νησιού είναι ο θησαυρός που πολλές χώρες διεκδικούν και που την ίδια ώρα υπάρχει ήδη μοιρασμένη μια γη στα δύο, επιλέγουμε να χωρίσουμε τους εαυτούς μας κι άλλο πάνω σε ασήμαντα κριτήρια, πάνω σε ποδοσφαιρικές ομάδες. Ποτέ δεν ήμασταν ένα ενιαίο σύνολο, πάντα σε διαμάχες μεταξύ μας και γι’ αυτό παίρνουν δικαιώματα τρίτοι να μπαίνουν ανάμεσα μας.

Έχουμε πλούσιους που δανείζονται 100 χιλιάδες ευρώ από την τράπεζα για να αποκτήσουν ένα αυτοκίνητο που δεν ταιριάζει στο ρόλο, τη θέση και στην ικανότητα συντήρησης του. Προσπαθούμε να βάλουμε αξία στη ζωή μας έχοντας αντικείμενα αξίας γύρω μας. Μιζέρια; Μας ενδιαφέρει πολύ τι κάνουν οι γύρω μας και πως αυτό επηρεάζει τη ζωή μας.

Κάνουμε σχέσεις για την εικόνα μας. Αγχώνονται οι συγγενείς για το γάμο μας κι εμείς βιαζόμαστε να παντρευτούμε για να τους φύγει αυτή η έννοια. Κι ας μην το θέλουμε. Μας πιέζει η κοινωνία με το “και πότε με το καλό ένα παιδάκι;”.

Δεν έχουμε σοβαρότητα, αλλιώς δεν θα τολμούσε κανείς να αφήσει το αυτοκίνητο του κάπου παράνομα. Ούτε θα κάπνιζε εκεί που δεν πρέπει. Όσο κι αν το ξέρουμε, δεν θέλουμε να αλλάξουμε γιατί είμαστε εγωιστές. Και υιοθετούμε τα στερεότυπα αβίαστα.

Έτσι μας βλέπει ένας τρίτος. Λέει αλήθειες;

Πάντως χρόνια πριν, το ίδιο πράγμα παρατηρούσα και η εφημερίδα Ο Φιλελεύθερος είχε φιλοξενήσει την άποψη μου:

[img]